Φιλελευθερισμός vs Νεοφιλελευθερισμός

Βασική προϋπόθεση σοβαρού πολιτικού διαλόγου είναι η χρήση λέξεων με ξεκάθαρο νόημα. Αυτή η προϋπόθεση δεν υφίσταται στην ελληνική πολιτική σκηνή. Κλασσικό παράδειγμα η λέξη «νεοφιλελεύθερος». Οτιδήποτε δεν ταιριάζει στη σοβιετική, κρατικιστική κοσμοθεωρία της παραδοσιακής αριστεράς στηλιτεύεται ως «νεοφιλελευθερισμός». 

Μέχρι και οι αυτονόητες ρυθμίσεις Γιαννάκου στα πανεπιστήμια κατηγορήθηκαν ως …νεοφιλελεύθερες! Το πιο πιθανό είναι ότι δεν πρόκειται για λάθος αλλά για σκόπιμη παραπλάνηση: η παλαιολιθική αριστερά προσπαθεί να διαβάλλει κάθε μέτρο εκσυγχρονισμού της χώρας συνδέοντάς το με τις πολιτικές του Ρήγκαν και της Θάτσερ.

Γκουρού του νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα θεωρείται από πολλούς ο αξιότιμος κ. Στέφανος Μάνος. Το τι έχει ακούσει αυτός ο άνθρωπος δεν λέγεται. Κι όμως, σε πρόσφατο άρθρο στο νέο του μπλογκ ο «νεοφιλελεύθερος» κ. Μάνος υποστηρίζει την εφαρμογή του νόμου για το κατώτατο ημερομίσθιο. Ορισμένοι σχολιαστές μάλιστα του επιτίθενται, λέγοντας του ότι ένας φιλελεύθερος θα έπρεπε να είναι αντίθετος στον κατώτατο μισθό.

Πρέπει λοιπόν να γίνει ένα ξεκαθάρισμα εννοιών. Δεν είμαι ειδικός, για αυτό παρακαλώ να με διορθώσετε αν κάνω λάθος. Κατά τη γνώμη μου:

Νεοφιλελεύθερος είναι κάποιος που πιστεύει στην ελαχιστοποίηση του κράτους. Ο κύριος θεωρητικός της ιδεολογίας αυτής ήταν ο Milton Friedman. Ως παράδειγμα αναφέρω το ιστολόγιο Liberal Daltons, το οποίο δηλώνει ως πολιτική του πλατφόρμα: This blog supports reducing the size, scope and power of government at all levels and on all issues, and opposes increasing the size, scope or power of government at any level or for any purpose. 

Φιλελεύθερος είναι κάποιος που πιστεύει στην ιδιωτική πρωτοβουλία, στο πρωτείο του ατόμου, στην αξία του ανταγωνισμού και της ελεύθερης αγοράς, αλλά δεν αρνείται το σημαντικό ρυθμιστικό ρόλο του κράτους, ούτε και αρνείται την παρέμβαση του κράτους με σκοπό την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων ή την προστασία των εργαζομένων από την εκμετάλλευση. Αυτή είναι και η προσωπική μου άποψη. Αυτή είναι η ιδεολογία του αμερικανικού liberalism. Αυτή είναι η ιδεολογία του Popper, του Hayek, του Rawls.

Πρέπει κάποτε στη χώρα αυτή να αρχίσουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Η άρση της απαγόρευσης ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι ένα φιλελεύθερο, όχι νεοφιλελεύθερο, μέτρο.